## 🔍 آموزش بررسی امنیت سیستم‌های لینوکس با ابزار Lynis
**Lynis** یکی از قدرتمندترین ابزارهای متن‌باز برای **بررسی امنیت، آسیب‌پذیری، پیکربندی و انطباق** در سیستم‌عامل‌های یونیکس‌مانند مانند لینوکس، macOS و BSD است. این ابزار توسط سیستم‌های امنیتی شرکت **CISOfy** توسعه یافته و در سطوح سازمانی نیز کاربرد دارد.
---
## 📦 نصب Lynis در لینوکس
### روی Debian/Ubuntu:
```bash
sudo apt update
sudo apt install lynis
```
### روی RHEL/CentOS/Fedora:
```bash
sudo yum install epel-release
sudo yum install lynis
```
یا از طریق مخزن رسمی:
```bash
git clone https://github.com/CISOfy/lynis
cd lynis
```
---
## 🧪 اجرای اسکن امنیتی با Lynis
### بررسی کامل سیستم:
```bash
sudo lynis audit system
```
🔹 این دستور یک بررسی جامع انجام می‌دهد که شامل:
* وضعیت فایل‌های سیستمی
* بررسی لاگ‌ها
* تنظیمات SSH و شبکه
* وضعیت فایروال
* سطح سخت‌افزاری امنیت (Hardening)
* و ده‌ها مورد دیگر
---
## 📄 خروجی Lynis را چگونه بخوانیم؟
بعد از اتمام اسکن، گزارشی تولید می‌شود:
```bash
Report data exported to /var/log/lynis-report.dat
```
همچنین در انتها لیستی از پیشنهادها (Suggestions) و هشدارها (Warnings) ارائه می‌شود که باید آن‌ها را بررسی و برطرف کنید.
---
## 📊 مشاهده امتیاز امنیتی سیستم
در پایان اسکن، عددی به‌نام **Hardening Index** نمایش داده می‌شود:
```
Hardening index : 62 [############ ]
```
🔹 هرچه این عدد به 100 نزدیک‌تر باشد، سیستم شما ایمن‌تر است.
---
## 📌 بررسی‌های خاص (Custom Audit)
می‌توانید بررسی‌هایی خاص انجام دهید مانند فقط بررسی احراز هویت:
```bash
sudo lynis audit system --tests-from-group authentication
```
یا بررسی فقط شبکه:
```bash
sudo lynis audit system --tests-from-group networking
```
---
## 🛡 پیشنهادها را چگونه رفع کنیم؟
برای دیدن توضیح کامل یک پیشنهاد:
```bash
grep suggestion /var/log/lynis-report.dat
```
سپس اقدام به بهینه‌سازی فایل‌های پیکربندی یا نصب بسته‌های پیشنهادی کنید.
---
## 🧠 نکات حرفه‌ای
* اجرای Lynis به‌صورت **دوره‌ای** (مثلاً هر هفته با cron job) توصیه می‌شود.
* می‌توانید Lynis را با سیستم‌های SIEM یا مانیتورینگ مانند Nagios ادغام کنید.
* تنظیمات آن در فایل `default.prf` قابل شخصی‌سازی است.
---
## ✅ نتیجه‌گیری
**Lynis** یک ابزار جامع و بسیار مفید برای **بررسی امنیتی سیستم‌های لینوکس** است. این ابزار برای مدیران سیستم، تیم‌های DevOps و کارشناسان امنیت اطلاعات ابزاری ارزشمند است که بدون نیاز به رابط گرافیکی می‌توانند گزارش‌های دقیقی دریافت کنند.
